Wat is een kruisschakelaar?

De kruisschakelaar is een schakelaar met vier aansluitpunten. Deze schakelaar wordt altijd in combinatie gebruikt met minimaal twee wisselschakelaars en vaak toegepast in ruimtes waarbij er drie of meer in- en/of uitgangen zijn. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan trappenhuizen en ontvangsthallen. De bedoeling is dat de verlichting in de desbetreffende ruimte vanuit alle toegangspunten bedient kan worden. Niet alleen in grote ruimtes wordt de kruisschakeling gebruikt. Het is ook handig in de slaapkamer, één schakelaar bij de deur en twee schakelaars naast het bed.

Deze verschillende onderwerpen worden toegelicht:

Hoe werkt een kruisschakelaar

Een kruisschakeling bedient één of meerdere lampen vanuit verschillende punten. Omdat er vier contactpunten aanwezig zijn, werkt deze als een poolomschakelaar. De kruisschakelaar verbindt wisselschakelaars door middel van vier schakeldraden met elkaar. Je kunt een kruisschakelaar vinden onder de categorie schakelmateriaal.

Benodigdheden voor de aansluiting van de kruisschakelaar

Om de aansluiting gereed te maken, heb je de volgende artikelen en materialen nodig:

  • Kruisschakelaar
  • Bedieningselement kruisschakelaar
  • Twee wisselschakelaars
  • Twee bedieningselement wisselschakelaar
  • Twee lasklemmen 2-voudig
  • Striptang
  • Schroevendraaier

Vier delen VD draad (lengte is afhankelijk van de te overbruggen afstand):

  • Blauw draad 2,5 mm² (nuldraad)
  • Bruin draad 2,5 mm² (fasedraad)
  • Geel/groen draad 2,5 mm² (aardedraad)
  • Zwart draad 1,5 mm² (schakeldraad)

Moet je eerst een elektriciteitsleiding aanleggen? Dan verwijzen wij je naar de handleiding elektriciteitsleiding aanleggen

Stappenplan voor het aansluiten van de kruisschakelaar




Gebruik onderstaande figuur bij het aansluiten van een kruisschakeling.

Aansluiten kruisschakeling

Stap 1: Spanningsloos maken
Het is belangrijk dat je de groep waarmee je gaat werken, spanningsloos maakt. Als je niet zeker weet welke groep je gebruikt, dan adviseren wij je om de aardlekschakelaar of zelfs hoofdschakelaar om te zetten.

Stap 2: Bedrading lamp
Verbind de toekomende blauwe nuldraad (richting de lamp) en de vertrekkende blauwe nuldraad (vanaf de lamp) met elkaar door middel van een lasklem. Voer deze handeling ook uit voor de geel/groene aardedraad.

Stap 3: Bedrading eerste wisselschakelaar (W1)
Sluit de binnenkomende bruine fasedraad (vanuit de centraaldoos) aan op de schroef met markering L. Sluit de eerste vertrekkende zwarte schakeldraad richting de kruisschakelaar aan op markering 1 van de kruisschakelaar. Sluit het tweede vertrekkende zwarte schakeldraad richting de kruisschakelaar aan op markering 2.

Stap 4: Bedrading tweede wisselschakelaar (W2)
Sluit de vertrekkende zwarte schakeldraad van de tweede wisselschakelaar aan op markering 4 van de kruisschakelaar. Sluit de tweede vertrekkende zwarte schakeldraad richting de kruisschakelaar aan op markering 3.

Stap 5: Schakeldraad lamp
Sluit de van markering L vertrekkende zwarte schakeldraad (vanuit wisselschakelaar 2) aan op de lamp.

Stap 6: Plaats bedieningselementen
Plaats de twee wisselschakelaar bedieningselementen en het kruisschakelaar bedieningselement op de geinstalleerde basiselementen.

Stap 7: Spanning inschakelen
U bent klaar met de aansluiting en kunt de spanning weer inschakelen. Dit doe je door de aardlekschakelaar of hoofdschakelaar weer om te zetten.


Heb je verder nog vragen over een kruisschakelaar aansluiten of wens je graag meer informatie over deze klus? Neem dan contact op via 088 - 51 11 600 of stuur een e-mail naar [email protected]. Wij helpen je graag verder.

Gerelateerde producten

Kruisschakeling aansluiten?

Bekijk alle schakelaars